8ο εξάμηνο


Μάθημα: Ενεργειακή Οικονομία και Αγορές Ενέργειας



Κωδικός Μαθήματος: ΕΕΗ10
Επίπεδο Μαθήματος: Προπτυχιακό
Τύπος Μαθήματος: Ειδικού Υποβάθρου
Εξάμηνο: 8
Κατεύθυνση: Κατεύθυνση Ενέργειας
Πιστωτικές Μονάδες: 5
Εβδομαδιαίες Ώρες διδασκαλίας: 4
Erasmus:
Ιστοσελίδα: eclass.uowm.gr
Γλώσσα διδασκαλίας:Ελληνική
Γενικές Ικανότητες:
Περιεχόμενο:

Το θεωρητικό μέρος του μαθήματος περιλαμβάνει διδακτικές ενότητες που σχετίζονται με θέματα οικονομικών της ενέργειας, μορφές οργάνωσης αγορών ηλεκτρικής ενέργειας, τις σύγχρονες προκλήσεις του ενεργειακού τομέα κι επισκόπηση των ηλεκτρικών συστημάτων σε επίπεδο χώρας αλλά και σε πανευρωπαϊκό επίπεδο. Στο κομμάτι των φροντιστηριακών ασκήσεων θα επιλυθούν αντιπροσωπευτικοί τύποι ασκήσεων που σχετίζονται με την λειτουργία κι εκκαθάριση αγορών ηλεκτρικής ενέργειας. Το εργαστηριακό μέρος του μαθήματος περιλαμβάνει την εκμάθηση της χρήσης και αξιοποίησης του υπολογιστικού εργαλείου GAMS (General Algebraic Modeling System). Στο γνωστικό αντικείμενο της Ενεργειακής Οικονομίας και Πολιτικής, αλλά και σε αυτό των Ενεργειακών Αγορών, η χρήση τεχνικών βελτιστοποίησης και μαθηματικού προγραμματισμού είναι πολύ διαδεδομένη. Ενδεικτικά μπορούν να αναφερθούν μαθηματικά μοντέλα για την επιλογή του βέλτιστου μακροχρόνιου ενεργειακού οδικού χάρτη σε εθνικό ή/και περιφερειακό επίπεδο  ή  η μοντελοποίηση της λειτουργίας και εκκαθάρισης ενεργειακών αγορών σε ημερήσια ή/και ετήσια κλίμακα (ημερήσιος και ετήσιος ενεργειακός προγραμματισμός αντίστοιχα).

 

Συνοπτικά, περιοχές που καλύπτονται είναι οι εξής: 

  1. Ενέργεια και διεθνείς σχέσεις, ασφάλεια ενεργειακού εφοδιασμού, αλληλεπίδραση οικονομίας, ενέργειας και περιβάλλοντος. 
  2. Βασικές αρχές αγορών ενέργειας, με εξέταση της κατάστασης τόσο στο Ελληνικό σύστημα όσο και σε πανευρωπαϊκό επίπεδο (Ευρωπαϊκά χρηματιστήρια ηλεκτρικής ενέργειας).
  3. Οικονομική κατανομή συστημάτων ηλεκτρικής ενέργειας (πρόβλημα βέλτιστης ένταξης των μονάδων στο σύστημα). 
  4. Συστήματα ηλεκτρικής ενέργειας με πολύ υψηλή διείσδυση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. 
  5. Μακροχρόνιος ενεργειακός σχεδιασμός συστημάτων ηλεκτροπαραγωγής (τρέχουσα πραγματικότητα και μελλοντικές προκλήσεις). 
  6. Επισκόπηση των βασικών χαρακτηριστικών της Ελληνικής και Ευρωπαϊκής ενεργειακής πολιτικής, δίδοντας έμφαση στα ενεργειακά συστήματα της Ελλάδος, της Νοτιοανατολικής Ευρώπης και παρουσιάζοντας τα κυριότερα χαρακτηριστικά των πλέον προηγμένων, από την άποψη των ποσοστών διείσδυσης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Αναμενόμενα μαθησιακά αποτελέσματα:

Η Ενεργειακή Οικονομία και Πολιτική αναφέρεται σε μια διεπιστημονική περιοχή που περιλαμβάνει θέματα διάθεσης και χρήσης της ενέργειας. Αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της οργάνωσης και λειτουργίας του σημερινού ενεργειακού τομέα σε παγκόσμιο επίπεδο. Σκοπός του μαθήματος είναι να εισάγει το φοιτητή έννοιες που περιλαμβάνονται στη θεματική της ενεργειακής οικονομίας και των αγορών ενέργειας. 

 

Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος ο φοιτητής/τρια θα είναι σε θέση να: 

 

  • Να γνωρίζει τις βασικές τεχνολογίες παραγωγής ενέργειας και τους τομείς κατανάλωσης.
  • Να κατανοήσει τις βασικές προκλήσεις του σύγχρονου ενεργειακού τομέα και τη θέση των οικονομικών της ενέργειας στο σημερινό ενεργειακό περιβάλλον. 
  • Να κατανοήσει και να αναλύσει τα βασικά οικονομικά μεγέθη που σχετίζονται με τον προγραμματισμό και λειτουργία των συστημάτων ηλεκτρικής ενέργειας. 
  • Να γνωρίζει τη δομή και τη λειτουργία των αγορών ενέργειας.
  • Να κατανοήσει τα βασικά χαρακτηριστικά της αγοράς ενέργειας στην Ευρώπη και στην Ελλάδα. 
  • Να είναι σε θέση να κατανοεί την βραχυπρόθεσμη δυναμική της λειτουργίας των αγορών ηλεκτρικής ενέργειας, καθώς και  την μεσοπρόθεσμη και μακροπρόθεσμη δυναμική του ενεργειακού σχεδιασμού 
  • Να μπορεί να διατυπώνει, μοντελοποιεί και επιλύει σε υπολογιστικό εργαλείο βελτιστοποίησης συνήθη προβλήματα ενεργειακής πολιτικής, οικονομίας και ενεργειακών αγορών
  • Να είναι σε θέση να σχολιάζει και να αναλύει κριτικά τα αποτελέσματα των αναπτυχθέντων μαθηματικών μοντέλων σχετικά με ζητήματα ενεργειακών αγορών και οικονομικής βιωσιμότητας ενεργειακών επενδύσεων. 
  • Να γνωρίζει την τρέχουσα κατάσταση και τις μελλοντικές προκλήσεις του ενεργειακού τομέα σε εθνικό και διεθνές επίπεδο.
Προαπαιτούμενα:

-

Τρόπος Παράδοσης:
Χρήση Τεχνολογιών Πληροφορίας και επικοινωνιών:
Οργάνωση Διδασκαλίας:

- Διδασκαλία στην τάξη με βιντεοπροβολέα και φροντιστηριακές ασκήσεις 

- Υποστήριξη Μαθησιακής διαδικασίας μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας e-class

- Χρήση Γενικού Αλγεβρικού Συστήματος Μοντελοποίησης (General Algebraic Modeling System – GAMS, υπολογιστικό εργαλείο μοντελοποίησης για την επίλυση διαφόρων τύπων προβλημάτων μαθηματικού προγραμματισμού και βελτιστοποίησης

- Χρήση λογισμικού Long-range Energy Alternatives Planning System (LEAP)

- Εργαστηριακές ασκήσεις πάνω σε εφαρμογές βελτιστοποίησης σε συστήματα ηλεκτρικής ενέργειας

Αξιολόγηση Φοιτητών:

- Εργαστηριακές ασκήσεις με ομαδικές αναφορές (50 %)

- Τελικές εξετάσεις (50 %) 

Προτεινόμενη Βιβλιογραφία:
  • Ε. Λεκατσάς, “Οικονομική ανάλυση ηλεκτρικών συστημάτων”, Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος, Αθήνα, Ελλάδα, 2000
  • Α. Μπακιρτζής, “Οικονομική λειτουργία συστημάτων ηλεκτρικής ενέργειας”, Εκδόσεις Ζήτη, Θεσσαλονίκη, Ελλάδα, 1998
  • C. Harris. “Electricity markets, pricing, structures and economics”, John Wiley & Sons Inc.: West Sussex, UK, 2006 
  • S.C. Bhattacharyya, “Energy Economics: Concepts, Issues, Markets and Governance”, Springer-Verlag, London, UK, 2011
  • Επιλεγμένες δημοσιευμένες επιστημονικές εργασίες